Thursday, May 31, 2012
Pezullohet ndertimi i Xhamis se Fush-Arrezit per here te dyte.
Edhe pse Myftinia e rrethit Puke prej dates 09.09.2011 ka depozituar kerkesen e cila permban 43 faqe ne Bashkin e Fush-Arrezit per marrje leje , kjo e fundit ende nuk ka dhene pergjigje . Si pasoj e kesaj besimtaret mysliman te asaj zone me date 31 maj 2012 kan vazhduar punen per ndertimin e Xhamise. Po diten e djeshme ne baze te nje vendimi Bashkia e Fush-Arrezit ka derguar policine Bashkiake per te ndaluar punimet. Besimtaret mysliman nuk kan nderprer punimet dhe si pasoj e kesaj ka nderhyr efektivat e Policise se rrethit Puke te cilat ka kerkuar nderprerjen e punimeve. Ne keto kushte per pak kohe eshte ndaluar antari i Keshillit te Myftinise se rrethit Puke Basri Selimaj i cili me vone eshte len i lire. Pas kesaj Myftinia e rrethit Puke ka biseduar me besimtaret mysliman per pezullimin e punimeve deri sa te mirret nje pergjigje nga organet perkatese brenda ketyre diteve.
Te ndodhur ne keto kushte me date 01 qeshor 2012 rreth ores 9:00 Myftinia e rrethit Puke do te zhvilloje takim ne Prefekturen e Qarkut Shkoder ne lidhje me situaten e krijuar me date 31 maj 2012.
Me kete rast Myftinia e rrethit Puke eshte shprehur se :"... Myftinia e rrethit Puke distancohet nga cdo metode e cila prodhon dhunen, por besimtaret mysliman ne Fush-Arrez kan te drejten e tyre te kene faltoren e tyre ne te cilen te kryejne edhe ato adhurimet ndaj Allahut xh.sh. Prandaj qendrimet te cilat pretendojne se ne lagjen Dedaj ska pas Xhami eshte mire qe te pranojne realitetin pasi aty ka besimtare mysliman te cilet nuk jane pak. ....."
Thursday, May 24, 2012
Myftiu i Pukes Gezim Kopani zhvillon nje vizite pune ne Famullin e Fush-Arrezit.
Gjate paradites se sotme date 24 maj 2012 Myftiu i rrethit te Pukes imam Gezim Kopani i shoqeruar nga antari i Keshillit te Myftinise se rrethit Puke z.Basri Selimaj ka zhvilluar nje vizite pune ne Famullin e Fush-Arrezit.
Delegacioni i Myftinise se rrethit Puke u prit nga Famullitari Gjerman frat Andreas Walterman i cili prej kater vitesh ushtron detyren e Famullitarit te kesaj Famullie.
Frat Andreas Walterman pasi falenderoi per viziten e Myftiut Gezim Kopani vlersoi situaten mes Katolikeve dhe Myslimaneve si te mire. Ne kete kadveshtrim u zhvillua edhe vizita e punes qe Myftinia e Pukes kishte kerkuar te bente ne kete Famulli.
Ne fjalen e tij Myftiu i rrethit Puke imam Gezim Kopani pasi falenderoi famullitarin per pritjen tha: "...Sot Myftinia e rrethit Puke vendosi te zhvilloj nje vizite pune ketu ne Famullin tuaj per te biseduar mbi disa ceshtje qe zhvillohen ne kete zone. Duke besuar qe jeni edhe ju ne dijeni, Myftinia Puke ka vendos tju pergjigjet kerkesave te besimtareve mysliman qe ndodhen ne Fush-Arrez per ndertimin e nje Xhamie. Nga informacionet e ardhura nga perfaqsuesit tane kemi nje situat ku emri "fe" tentohet te perdoret nga disa njerez dashkeqes me qellimin e prishjes se harmonise fetare. Per kete qellim Myftinia e rrethit Puke deshiroi tju ve ne dijeni si dhe te respektoje vendimin e besimtareve mysliman per ndertimin e kesaj Xhamie. Myftinia e Pukes cdo here ka krijuar fushe pozitive besimtareve Katolik jo vetem ne qytetin e Pukes por edhe me gjere, e ne kete kontekst Myftinia e rrethit Puke kerkon te njeten atmosfer per besimtaret mysliman ne kete zone."
Ne fjalen e tij Frat Andreas Walterman nder te tjera tha: "...Jam njoftu se si eshte puna per Xhamin ne fshatin Fush-Arrez lagjia Dedaj. Kam zhvilluar edhe disa takime. Sic me ka mesuar edhe urdheri i Shen Franceskos une personalisht po ashtu edhe Famullia ku une drejtoj nuk jemi kunder ndertimit te Xhamise. Jam i shqetesuar per njerezit te cilet ecin edhe sot duke shikuar historin prapa duke krijuar keshtu bllokime tek te tjeret. Une skam interes per nje lufte nepermjet fese. Kam frike se njerzit do te vazhdojne me ato qendrimet e vjetra. Sipas meje edhe pse jane nje pakice prej 400 familjesh, myslimanet kan te drejten e tyre te kene nje Xhami. Di qe keto mysliman kan pas nje Xhami ne fshatin Micoj te ciles i ka ra catia por gjithsesi per te kerkuar Xhami eshte drejta e tyre. Edhe nje here theksoj se si Famullitar nuk kam interes per konflikt. Jam i mendimit qe te ulemi edhe nje here per te krijuar nje marveshje per kete ceshtje."
Diskutimi i ketij takimit u zhvillua pasi antari i Keshillit te Myftinise Puke z.Basri Selimaj informoi per situaten e krijuar per kete ceshtje.
Delegacioni i Myftinise se rrethit Puke u prit nga Famullitari Gjerman frat Andreas Walterman i cili prej kater vitesh ushtron detyren e Famullitarit te kesaj Famullie.
Frat Andreas Walterman pasi falenderoi per viziten e Myftiut Gezim Kopani vlersoi situaten mes Katolikeve dhe Myslimaneve si te mire. Ne kete kadveshtrim u zhvillua edhe vizita e punes qe Myftinia e Pukes kishte kerkuar te bente ne kete Famulli.
Ne fjalen e tij Myftiu i rrethit Puke imam Gezim Kopani pasi falenderoi famullitarin per pritjen tha: "...Sot Myftinia e rrethit Puke vendosi te zhvilloj nje vizite pune ketu ne Famullin tuaj per te biseduar mbi disa ceshtje qe zhvillohen ne kete zone. Duke besuar qe jeni edhe ju ne dijeni, Myftinia Puke ka vendos tju pergjigjet kerkesave te besimtareve mysliman qe ndodhen ne Fush-Arrez per ndertimin e nje Xhamie. Nga informacionet e ardhura nga perfaqsuesit tane kemi nje situat ku emri "fe" tentohet te perdoret nga disa njerez dashkeqes me qellimin e prishjes se harmonise fetare. Per kete qellim Myftinia e rrethit Puke deshiroi tju ve ne dijeni si dhe te respektoje vendimin e besimtareve mysliman per ndertimin e kesaj Xhamie. Myftinia e Pukes cdo here ka krijuar fushe pozitive besimtareve Katolik jo vetem ne qytetin e Pukes por edhe me gjere, e ne kete kontekst Myftinia e rrethit Puke kerkon te njeten atmosfer per besimtaret mysliman ne kete zone."
Ne fjalen e tij Frat Andreas Walterman nder te tjera tha: "...Jam njoftu se si eshte puna per Xhamin ne fshatin Fush-Arrez lagjia Dedaj. Kam zhvilluar edhe disa takime. Sic me ka mesuar edhe urdheri i Shen Franceskos une personalisht po ashtu edhe Famullia ku une drejtoj nuk jemi kunder ndertimit te Xhamise. Jam i shqetesuar per njerezit te cilet ecin edhe sot duke shikuar historin prapa duke krijuar keshtu bllokime tek te tjeret. Une skam interes per nje lufte nepermjet fese. Kam frike se njerzit do te vazhdojne me ato qendrimet e vjetra. Sipas meje edhe pse jane nje pakice prej 400 familjesh, myslimanet kan te drejten e tyre te kene nje Xhami. Di qe keto mysliman kan pas nje Xhami ne fshatin Micoj te ciles i ka ra catia por gjithsesi per te kerkuar Xhami eshte drejta e tyre. Edhe nje here theksoj se si Famullitar nuk kam interes per konflikt. Jam i mendimit qe te ulemi edhe nje here per te krijuar nje marveshje per kete ceshtje."
Diskutimi i ketij takimit u zhvillua pasi antari i Keshillit te Myftinise Puke z.Basri Selimaj informoi per situaten e krijuar per kete ceshtje.
Myftiu i Pukes Gezim Kopani zhvillon vizite pune ne N/Prefekturen e Pukes
Gjate dites se sotme date 24 maj 2012 Myftiu i rrethit Puke imam Gezim Kopani i shoqeruar me antarin e Keshillit te Myftinise se rrethit Puke Basri Selimaj kan zhvilluar nje vizite pune me N/Prefektin e rrethit te Pukes z.Martin Markdodaj.
N/Prefekti i rrethit te Pukes z.Martin Markdodaj pasi i uroj mireseardhjen Myftiut te Pukes vlersoi atmosferen fetare qe mbizoteron ne rrethin e Pukes ku nder te tjera ai tha: "...Ne sot posedojme nje vlere te larte e lene nga te paret tane dhe ajo eshte harmonia fetare ne rrethin e Pukes. Eshte mire qe nje harmoni e tille fetare te mos prishet sot. Ne rolin e n/Prefektit mbeshtes ligjerish punen e Myftinise Puke ne te gjitha aspektet. Jam i njohur mbi disa shqetesime qe ka Myftinia e rrethit Puke por ju garantojme qe shqetesimin tuaj do ia kalojme Prefektes se Qarkut Shkoder si dhe Ministrise se Brendshme te Shqiperise."
Ne fjalen e tij Myftiu i rrethit Puke im.Gezim Kopani pasi falenderoj per pritjen e n/Prefektit te Pukes tha: "...Myftinia e rrethit Puke sic ka qene e prirur per harmonine fetare ne rrethin e Pukes vazhdon te jet edhe sot ne te njejtin qendrim. Shqetesimet e Myftinise se rrethit Puke kan ardhur si rezultat te disa ngacmimeve te elementeve dashakeqes te kesaj harmonie. Ne deshirojme qe isntitucioni juaj te perkrah te drejtat qe u takojne myslimaneve jo vetem ne qytetin e Pukes por ne gjithe rrethin e Pukes..."
Nderkohe antari i Keshillit te Myftinise Puke z.Basri Selimaj sqaroi n/Prefektin e Pukes mbi ecurin dhe vendimin e besimtareve mysliman mbi ndertimin e Xhamise ne lagjen Dedaj. Ai theksoj se: "....myslimanet me kohe kan kerkuar te kene kultin e tyre dhe fal Zotit sot neve po na plotesohet kjo deshire. Kerkojme qe kjo e drejte e besimtareve mysliman te mos u mohohet por perkundrazi te ndihmohen ne kete proces."
Me pas takimi vazhdoi mbi disa projekt aktivitete te Myftinise se rrethit Puke qe do organizoje ne kuader te neteve te medhej.
N/Prefekti i rrethit te Pukes z.Martin Markdodaj pasi i uroj mireseardhjen Myftiut te Pukes vlersoi atmosferen fetare qe mbizoteron ne rrethin e Pukes ku nder te tjera ai tha: "...Ne sot posedojme nje vlere te larte e lene nga te paret tane dhe ajo eshte harmonia fetare ne rrethin e Pukes. Eshte mire qe nje harmoni e tille fetare te mos prishet sot. Ne rolin e n/Prefektit mbeshtes ligjerish punen e Myftinise Puke ne te gjitha aspektet. Jam i njohur mbi disa shqetesime qe ka Myftinia e rrethit Puke por ju garantojme qe shqetesimin tuaj do ia kalojme Prefektes se Qarkut Shkoder si dhe Ministrise se Brendshme te Shqiperise."
Ne fjalen e tij Myftiu i rrethit Puke im.Gezim Kopani pasi falenderoj per pritjen e n/Prefektit te Pukes tha: "...Myftinia e rrethit Puke sic ka qene e prirur per harmonine fetare ne rrethin e Pukes vazhdon te jet edhe sot ne te njejtin qendrim. Shqetesimet e Myftinise se rrethit Puke kan ardhur si rezultat te disa ngacmimeve te elementeve dashakeqes te kesaj harmonie. Ne deshirojme qe isntitucioni juaj te perkrah te drejtat qe u takojne myslimaneve jo vetem ne qytetin e Pukes por ne gjithe rrethin e Pukes..."
Nderkohe antari i Keshillit te Myftinise Puke z.Basri Selimaj sqaroi n/Prefektin e Pukes mbi ecurin dhe vendimin e besimtareve mysliman mbi ndertimin e Xhamise ne lagjen Dedaj. Ai theksoj se: "....myslimanet me kohe kan kerkuar te kene kultin e tyre dhe fal Zotit sot neve po na plotesohet kjo deshire. Kerkojme qe kjo e drejte e besimtareve mysliman te mos u mohohet por perkundrazi te ndihmohen ne kete proces."
Me pas takimi vazhdoi mbi disa projekt aktivitete te Myftinise se rrethit Puke qe do organizoje ne kuader te neteve te medhej.
Wednesday, May 23, 2012
XHAMIA HISTORIKE E PUKËS PRET RINDËRTIMIN E SAJ
- Pozita gjeohistorike mbi 2000-vjeçare, që prej kohës Romake;
-E. Çelebi e quan “ JENIKALA “ ( Kala e Re );-
- Në xhaminë e Pukës kanë shërbyer imamë teologë të shquar:
- Kështjella rindërtohet më 1457
prej Sanxhakbeut të Prizrenit ;
- Në shekuj e vizitojnë
personalitete të shquara historike:
- Që në sh.XVII Qytezën e
banonin të krishterë e myslimanë;
- Harmonia mes dy besimeve
gjithmonë qe shembullore;
- Në “ DUKAGJINE”, u ndërtua
Xhamia e parë e Pukës;
- Në anën veriore të Xhamisë u
ndërtua Tyrbja;
- Në xhaminë e Pukës kanë shërbyer imamë teologë të shquar:
- Hoxhë Puka, teolog, mbrojtës i
Ymer Prizrenit, kryetari i LSHP;
- Zenel Hoxha, teolog, i
vendosur për Pavarësi;”Qytetar Nderi”;
- Elez Hoxha, përkrahës i reformave dhe i
LANF, “Qytetar
Nderi”;
- Në Xhaminë e Pukës kanë falë namaz kalimtar të
shquar:
- Korrik 1910 aty është lutur Shefqet
Turgut Pasha me oficerët e tij;
- Mars 1912 është lutur Ministri i
Brendshëm Turk Adil Beu;
- Verën e 1912-ës në atë Xhami është lutur Hasan Riza
Pasha;
- Pushtuesit serb nëntor 1912 nuk guxuan ta preknin
Xhaminë;
- Garnizoni Austro-Hungarez më 1916 vendoset larg
Xhamisë;
- Më 1939 pushtuesit fashist kërkuan ta
rindërtonin si” dhuratë”;
Vendndodhja historike e Xhamisë së
Pukës
Rëndësia historike e kësaj Xhamie është e lidhur me rëndësinë e
vetë Kodërgjytets. Më vonë, më 1916
e në vazhdim, u quajt Kodërhani,
prej se aty mbetën hanet, kurse administrata shtetërore me garnizonin ushtarak
austro-hungarez, që e ndjenin vetën ngusht mes xhamisë dhe tyrbes, zbriti në
rrafshin e Qarrit t’ Bajrakut( sot
Shtëpia e Kulturës “E. Çabej” e
Nënprefekti). Që prej asaj kohe pak nga pak qyteza u shperngul në këtë rrafsh ku
u formua qyteti i sotëm i Pukës.
Me hulumtimet e kësaj qytezefortesë janë marrë studiues të
ndryshëm: Frang Bardhi, Evlija Çelebi ( Muhamet Dhil-li Ibni
Dervishi), Hekard ( Hecquard, konsulli
Francës,1858), Theodor Ippen, konsull i Austro-Hungarisë,
Shkodër (1896 -1903), dr. Fr. B. Nopça, Lovro Mihaqeviq (1911), dr. Milan Shuflai ( Sufflay), si edhe prof.
Eqrem Çabej i cili shkruan se me Pukën
janë marrë studiues të mirënjohur, që hedhin dritë mbi prejardhjen e emrit
Pukë, emër të cilin e lidhin me Epicaria etj. Gjithashtu janë marrë me
Pukën prof. dr. Selami Pulaha, prof. Injac Zamputi, prof. Kolë Luka etj.
Prof. E. Çabej thekson se: “ Emrin e Pukës ,( është fjala për qytezën Koderhani, Xh. Meçi ), dijetari i njohur J. G. Hahn, dikur konsulli Austro-Hungarisë në Janinë, në një prej veprave të tij, e barazon gjeografikisht e gjuhësisht me emrin e vendit Epicaria ose Ad Picaria (në Pezhkve) të kohës antike, shënuar kështu te K.Peutingeri në hartën e tij, më parë te gjeografi e astronomi Klaud Ptolomeu i Aleksandrisë së Egjiptit, Epikaria: një stacion në rrugën, që në kohë romake prej Lezhe (Lissus) të çonte në Municipium Ulpianum në Dardani, sot Lipjan midis Shtimjes dhe Prishtinës në Kosovë. Këtë rrugë rrihnin më vonë edhe udhëtarët, që shkonin prej Shkodre për në Prizren.
Prof. E. Çabej thekson se: “ Emrin e Pukës ,( është fjala për qytezën Koderhani, Xh. Meçi ), dijetari i njohur J. G. Hahn, dikur konsulli Austro-Hungarisë në Janinë, në një prej veprave të tij, e barazon gjeografikisht e gjuhësisht me emrin e vendit Epicaria ose Ad Picaria (në Pezhkve) të kohës antike, shënuar kështu te K.Peutingeri në hartën e tij, më parë te gjeografi e astronomi Klaud Ptolomeu i Aleksandrisë së Egjiptit, Epikaria: një stacion në rrugën, që në kohë romake prej Lezhe (Lissus) të çonte në Municipium Ulpianum në Dardani, sot Lipjan midis Shtimjes dhe Prishtinës në Kosovë. Këtë rrugë rrihnin më vonë edhe udhëtarët, që shkonin prej Shkodre për në Prizren.
Shuflai ( Sufflay)… vuri re me të drejtë se…në shek. VI të
erës sonë te historiani i Perandorit Justinian,Prokopi i Cezaresë, në veprën e
tij mbi “Ndërtimet” (VI)…në vend të emrit Epicarias të epokës antike shfaqet
emri Pakua… në vend të një forme të drejtë Pukae (Pukë).” (PUKA DHE SHKOLLA. Shkodër, 1977, f.
6-7).
Për lashtësinë afro
dymijë-vjeçare dhe vazhdimësinë e saj na dëshmon edhe studiuesi Jaho Braha, ish përgjegjës i Muzeut
Historik të Pukës: “ Me gërmimet që kemi
kryer kohët e fundit në Kodërhani, aty edhe tani duken linjat e drejtimit të
fortifikimit. Aty- këtu kanë dalë në dritë edhe pjesë nga faqja e murit rrethues
të qytezës antike, mur i cili ka qenë ndërtuar me gurë, të lidhur me llaç
gëlqereje.
Brenda këtij fortifikimi kam
zbuluar edhe copa të shumta tjegullash solene e kaliptere me trashësi rreth 3 cm ashtu
si edhe copa tullash rreth 4 cm trashësi, të datuara (Qendra e Kërkimeve
Akeologjike Tiranë) të shek. II – IV të
erës së re.” (J. Brahaj, Gjurmime arkeologjike rreth qytetit të sotëm të
Pukës, kumtesë, mbajtur në Pukë, më
10. X. 1978; dorëshkrim në Muzeun Historik të Pukës).
Lidhur me familjen Ziu/Zeza J. Braha jo çdo here është i saktë, sidomos: kur thot se Laçajt e Pukës janë “një degëzim i hershëm i Zezajve. Laçajt janë “degëzim” me Preçajt e Kabashit , Lushaj. Gjithashtu, ky autor, bazuar në të dhëna të pamjaftueshme, konkludon mendimin e gabuar e konfliktual, kur jep shënimin : “ Xhamia e Pukës është e ndërtuar…mbi themelet e kishës së Pal e Boç Ziut.”( J. Brahaj, KRONIKË E DERËS SË GJON BUZUKUT, f.19.Tiranë,2005.) Simbas kësaj sajese del se myslimanët e Pukës kanë dhunuar trojet e një kishe të krishterë mbi të cilën paskan ndërtuar një xhami.(!)
Lidhur me familjen Ziu/Zeza J. Braha jo çdo here është i saktë, sidomos: kur thot se Laçajt e Pukës janë “një degëzim i hershëm i Zezajve. Laçajt janë “degëzim” me Preçajt e Kabashit , Lushaj. Gjithashtu, ky autor, bazuar në të dhëna të pamjaftueshme, konkludon mendimin e gabuar e konfliktual, kur jep shënimin : “ Xhamia e Pukës është e ndërtuar…mbi themelet e kishës së Pal e Boç Ziut.”( J. Brahaj, KRONIKË E DERËS SË GJON BUZUKUT, f.19.Tiranë,2005.) Simbas kësaj sajese del se myslimanët e Pukës kanë dhunuar trojet e një kishe të krishterë mbi të cilën paskan ndërtuar një xhami.(!)
E para, në Kodergjytet (Koderhani) nuk ka pasë
kishë, siç e dëshmon kujtesa historike dhe vetë Fr. Bardhi, që e viziton këtë
qytezë më 1637, më se një shekull para se të ndërtohej xhamia.
E dyta, mjaft studiues, kur flasin për
një kishë në Pukë e kanë fjalën për Pukën vis (rrethinë) dhe jo vendbanim
fshati a qyteze. Ndërsa, për disa studiues të tjerë Puka antike dhe mesjetare së është
Kabashi. (Sqarime më të plota te
botimi :Kabashi, Puka që në lashtësi
-2, f. 35-64.Tiranë, 2008, me autor Xh. Meçi).
E treta,ka qenë traditë në
krahinën e Pukës që asnjë godinë e re
të mos ndërtohet mbi një truall mbetë shkret. Kështu edhe me kishat. Asnjë xhami
si edhe as kishë në Pukë nuk është ndërtuar mbi troje kishash.
E katërta,
Ziu-n tradita e njeh në trajtën
Mziu: Pal Mziu e Boç Mziu për
selinë e të cilëve ka mendime të
ndryshme: Zezët e Pukës thonë për në Zezë. Në fshatin Mëzi, mbi Dri, thonë se Pal Mziu e Boç Mziu i kishin gurët ku uleshin e pushonin në
livadhin e Kolë Bibë Dodës, . Më 1967 këto gurë me vlerë etnologjike u hodhën si “bestytni, mbeturina të së
kaluemës.”(!)
Në Kabash Boçen e lidhnin me toponimet Beçmet: Beçme e Eper dhe Beçme e
Poshtme, një vend i bukur në afërsi të kështjellës, ku shtrihej sundimi i
Boçes. Ka edhe një kujtesë tjetër: vëllezërit Pal e Boç Mziu ishin vendosë në Fushblinisht, afër Sarajeve të Lekë Dukagjinit. Por, asnjë legjendë nuk i lidhë me qytezën Kodergjytet; aq më pak me një
kishë, që e kanë pasë në Kabash.(!)
Kurse, për një kishë në Kodërqytezë,
me sa duket, kemi të bëjmë me një sajesë të natyrës romantike. (!)
Megjithatë, botimi i J. Brahës, KRONIKË E DERËS SË GJON BUZUKUT, ka vlera me
rëndësi për historinë e Shqipërisë.
Toponimet (emërvendi) ,
mbledhë në lagjen Laçaj: Kodergjytet,
Mbasgjytetja (ana veriore e shpatit të kësaj kodre), Gryk- Gjytets dhe Fusha e Gjytets (
Fusha e Pukës), ruajtë deri nga messhek. XX, shpjegojnë se kjo kodër ka pasë
vazhdimësi dhe rëndësi historike përreth dymijë vjet.
Në periudhën Romake kjo qytezë e Kodergjytets, ose diku afër
saj, si në Fushëkuq apo në afërsi të Pezhkves, lagje e fshatit Pukë, në hartat
romake shënohet Picaria apo Epicaria. Prof. Injac Zamputi shpjegonte se Picaria dhe Epicaria lidhen me një përkthim të toponimit vendas Pezhkve në Picaria latine nga administrata romake. Pra, lashtësia e kësaj qyteze vjen që
prej kohëve romake apo pararomake, Ilire, dhe deri nga fund i shek. XIX që
vazhdon të njihet me emrin Gjytet dhe jo Pukë.
Kodergjytet lartësohet afro
30-40 m mbi Prrugjytets nga ana
veriore me një pjerrësi të theksuar. Nga ana jugore pjerrësia është me një
kënd më të hapur, derisa nga ana juglindore formon lidhje me Koderlaçaj, por që nga ana lindore
fillon e zbret përsëri deri në 30 m përbri Prrumehaj.
Pozita zotëruese me një këndpamje shumë të gjerë e kësaj kodrine është mjaft e gjetur. Për më tepër, me
burime të ftohta e të shëndetshme.
Rrafshi i kësaj kodrine
shkon deri në më se pesëmijë m2, duke krijuar mundësinë edhe për ndërtime
banesore, por me vështirësinë për ruajtjen e murit të gjatë rrethues në gjendje
të mirë, siç e kanë vënë re edhe Fr. Bardhi dhe E. Çelebi.
Simbas prof. I. Zamputit ndërtimi i kësaj qyteze duhet të jetë
pas kryengritjes 1515 dhe pas luftërave që bëri Turqia kundër fuqive
perëndimore, d.m.th. pas vitit 1540. ( Relacione II… shënime, f. 456).
Më, pas prof. K.
Luka bënë sqarime plotësues :
“Shkatërrimin e kësaj kështjelle prof. I. Zamputi e lidh me vitet 1570-1574, kur
kryengritësit me në krye Bartolome Dukagjinin çliruan edhe Lezhën. Rindërtimi i
saj u bë rreth vitit 1608, kur rimerren në shkallë të gjerë veprime ushtarake
nga turqit për ta ripushtuar edhe një herë vendin.”(K. Luka, Topografia e
shek. XVI-XVII. Etnografia Shqiptare
11/1980, f. 170. Tiranë, 1981).
Prof. dr. Selami Pulaha jep të dhëna të reja për
juridiksionin e shtrirjes në prona e të veprimeve në ruajtjen e rendit të
Qytezës së Re në Dukagjin, që dalin nëpërmjet shpërblimeve, dhënë Dizdarit dhe
të rojave të kështjellës. ”…fshati Plakza e Poshtme (Ashaga), lagje e
Koderspaçit (Mirditë) ishte timar i
Hysenit, i biri i Iljasit një nga ruajtësit e kalasë së Dukagjinit…”
Kështu edhe për “timarin e
Sulejmanit, i biri i Ilhanit, ruajtës i kalasë së Dukagjinit, në truallishtën
Koman e Dobra (fshatra të bregut të Drinit, në afërsi të hidrocentralit të
Komanit). Më 1591 gjejmë dy timare.
Timarin e Hasanit në fshatin Blishta dhe truallishten Karma dhe timarin e Aliut,
i biri i Mustafajt, dizdar i kalasë së Dukagjinit, në truallishtën Koman e Dobra.” ( Prof.
dr. S. Pulaha, Krahinat e Sanxhakut
të Dukagjinit gjatë shek. XVI.
Studime Historike 3/1973, f. 7. Tiranë 1973).
Për sa i takon
Dizdarit të kësaj kështjelle, që më 1591 del me emrin Mustafa, kujtesa
historike i bien të ardhur prej Kabashi, kushërinj me zotnitë Kryeziu, degë e
familjes fisnike Ziu.
Ziu është familje fisnike mbi njëmijë-vjeçare në: Kabash,
Zadrimë, Kosovë, Maqedoni, Itali, ( Negri ). Princat Dukagjin i kanë
gjetë në Kabash me prona deri në Mëzi, verilindje të Iballës, Pukë, Doç
(Gomsiqe) etj. Dizdari i Pukës ka qenë derë e parë në agët e Zotnitë e Pukës
deri me Bushatlinjtë e Shkodrës, të cilët ia kufizuan pushtetin dhe pronat, të
cilat i shiti përfundimisht Musa Dizdari, i njohur me emrin Hoxhë Puka. Nga
fundi i shek. XVIII e fillimshek. XIX fituan pushtet agët Kryeziu (fshati
Kryezi) kushërinj me Dizdarin e Qytezës,
Dukagjine ( Pukë).
Për familjen Ziu me origjinë fisnike na dëshmon
edhe Hekard, konsull i Francës në
Shkodër, mesi i shek. XIX: “Pak larg nga
Puka gjinden rrënojat e një kështjelle të vjetër të banueme. Gojdhana thot se
ishte e një princit shqiptar të
quajtun Pal Zenta. Disa familje përreth ( kështjellës ) e mbajnë vedin të
rrjedhun nga kjo familje. Barleti,- thekson Hekard,- përmend një Pal Zenta, i fisit të Lekë
Dukagjinit.” H. Hecquard, Shqipëria e
Veriut. Arkivi i Institutit të Historisë, A –III, Nr. i inventarit
132-158,f.6 ).
Prej këtyre të dhënave dalin fakte që dëshmojnë për një familje fisnike ZIU e cila i ka pasë
trojet e hershme në lindje të Abacisë së Shën Palit të Kabashit ( Pukës), rreth treqind metra larg
saj, ku kanë qenë, gështenjat me
mbiemrin Ziu/Zezë: Kshtejat e Pre’ Zezve.
Toponime me Zezë kemi edhe perreth qytetit të
sotëm të Pukës: Zezë, lagje nga veriu
deri në lindje, Boka e Zezve në
veriperëndim Kujazez dhe Balli Kujtzi, në jugperëndim. Simbas shtrirjes së toponimeve Zezë del se krejt fshati Pukë të
ketë pasë emrin Zezë, pronë e familjes
Ziu; por, kur u formuan dhe u rritën lagjet Laçaj dhe Mehaj në jug dhe
juglindje, atëhere u ngushtua emri Zezë deri në kufijtë e sotëm të një
lagjeje, sado e shtrirë.
Emri i fshatit Zezë u zëvendësua me fshatin Pukë , po me një farë problemi,
se me Pukë emërtohej tani: krahina, qyteti
dhe fshati përreth qytetit. Edhe krahina e Pukës në dokumentat osmane, shek. XVI-XVII del
Nahija Mali i Zi që te vona u quajt
Nahija e Pukës, si edhe fshati i Pukës.
Emri Pukë, merr shtrirje të tillë se
agët e Kabashit mbanin mbiemrin e lashtë Puka, si edhe fshati Kabash. Kur dolën
në Dukagjine ,
Kodergjytet (Koderhani ) nga fundi i shek. XVII
me mbiemrin Puka, Agt e Puks, mjaft të pasur, pak nga pak
nga Te Agt e Puks i mbet emri Pukë edhe vendit.
Rëndësi merr fakti se në Kodërgjytet tani kemi dy familje
fisnike: Dizdari në rënie dhe Aga i Puks në ngritje. Nevoja e tyre për një
xhami bëhet më e nevojshme, prandaj nuk
vonon e ndërtohet aty nga mesi i shek. XVIII. (Xh. Meçi , Kabashi, Puka që në lashtësi 2, f. 47-123. Tiranë
, 2008.)
XHAMIA HISTORIKE E PUKËS PRET TË RINDËRTOHET
Mirkuptimi
ndërfetar
Fr. Bardhi, ipeshkvi
i Zadrimës dhe i Pukës, leksikograf, historian, etnolog e folklorist i shquar i
mesjetës shqiptare, në relacionin e tij të qershorit 1637 na jep të dhëna
historike dhe etnologjike me interes për këtë qytezë e rreth saj: “ Prej
Berdheti kthyem posht dhe mbërrijtëm te
Qytezja e Re e Dukagjinit, ku u poqa me agën e asaj qyteze i cili mbasi na
përshëndeti, na ftoi të zinim vend në shtëpinë e tij në qytezë. (Aga don me thanë zot dhe qeveritar qytetesh), dhe kështu e
pranova ftesën dhe ai na priti shumë mirë.
Kjo qytezë në një luginë
të madhe ndër male, në mes të popujve të Dukagjinit, në një vend shumë të bukur
dhe me ujna shumë të ftohtë, qe ndërtuar së pari prej një turku (myslimani) të
fuqishëm, po thuaj sot e 90 vjet (1547). Pastaj qe rrënuar prej mirditasve dhe
popujve të Dukagjinit, që aso kohe ishin kryengritës kundër turkut. Pastaj, sot
e 29 vjet (1608) qe rindërtuar po prej një turku (myslimani), nga qyteti i
Prizrenit,…aso kohe sanxhakbe i Dukagjinit.
Tash kjo qytezë në gjuhën
shqipe ose epirote quhet” Gjutetja e
ree ndukagin,”që don me than:
Qytezja e re në Dukagjin… kanë mbetë vetëm disa copa muri në të cilën përfshihen
11 shtëpi të përzieme të krishtena dhe po aq turke. Aga (komandanti i
kështjellës, ish katolik, por që është kthyer në turk) ka tre vëllazën të
krishtenë të martuem dhe një (vëlla) turk (mysliman ) që asht bamë turk ma
vonë.
Grueja e agës është një
e krishtenë e urtë dhe e mirë. Përreth qytezës ishin 6 shtëpi të përzieme edhe
ato me turke. As mbrenda, as përreth kësaj qyteze nuk kishte ndonjë kishë o kapelë, veçse jashtë qytezës,
në një shtëpi të një të krishteni çova meshë të nesërmen në mëngjes dhe bana
predik, rrëfeva dhe kungova disa vetë dhe krezmova 32 vetë”. (RELACIONE II/
I965, f. 81).
Ajo, që është e
dukshme në të dhënat e Relacionit të Fr.
Bardhit të qershorit 1637, është se agai i kështjellës, si edhe në Kabash,
tregohet mikpritës ndaj ipeshkvit të Sapës që po kryen shërbime fetare në
pronat e tij. Gjithashtu,
marrëdhëniet fqinjësore e fetare në qytezë e jashtë saj janë në harmoni të plotë.
Agai, qeveritari i kështjellës, ka ende edhe tre vëllezër si edhe bashkëshorten
e tij të krishterë pa ndonjë
shqetësim mes tyre. Nga ana tjetër, shërbimet fetare ndaj të krishterëve
Fr. Bardhi i kryen lehtësisht pa asnjë shqetësim prej myslimanëve. Të krishterët
nuk i shfaqën asnjë ankesë
ipeshkvit për ndonjë presion ndaj tyre për të lënë besimin e krishterë e
për të kaluar në besimin mysliman. Këto tradita të mira për harmoni ndërfetare në Pukë
janë ruajtur edhe sot e kësaj dite.
Ndërtimi i Xhamisë në Qytezën e
Pukës ( rreth vitit) 1750
Me
interes është edhe vizita e shënimet për Qytezën në Kodërqytezë të E.Çelebi,
diplomat dhe funksionar i Portës së Lartë, historiograf turk. Ai e ka vizituar
këtë qytezë 25 vjet pas Fr. Bardhit, pra, më 1662, për të cilën shprehet se
është ndërtuar nga Fatihu më 883. (?) Edhe kjo bënë pjesë në sanxhakun e
Dukagjinit dhe sundohet me një subash. Ndodhet në rrëzë të një mali (dhe )
është e ndërtuar prej guri, por është në prishje e sipër e nuk meremetohet, pasi
është larg kufirit dhe nuk shihet fort e nevojshme. Ka dizdarin, 10 roje e disa
topa.” ( E. Çelebi,Shqipëria para tre
shek…Tiranë, 2000,f. 148.)
Në
këtë shënim të shkurtër nuk shprehet as për han, dyqane dhe xhami, si te Spasi
( Vaspasi i Malziut ), ku thot se kishte : “ një xhami, një han e nja dhjetë dyqane.” Po kështu edhe për qytetin kështjellë të Dejës i cili
ka një ekonomi të zhvilluar dhe me dyqind rojtarë, përmend vetëm xhaminë
e kështjellës. Nuk përmend as han, as dyqane, sado që Deja duhet të ishte më e
zhvilluar se Spasi dhe si e tillë duhej t’ i kishte. Megjithatë, Qyteza e
Pukës nuk del ende të ketë pasë xhami, në një kohë kur dy qytezat në krahët e
tij lindjeperëndim kishin xhami. Për më tepër Shkodra, më në perëndim kishte 11
xhami së bashku me atë të kështjellës.
Për
mungesë burimesh arkivore e bibliotekore të mjaftueshme nuk mund të jepet një
datë e saktë se kur u ndërtua Xhamia në Kodergjytet ( Koderhani ). Por , në krahasim me
ngjarjet e kohës në lidhje me fqinjët për kullotat e Terbunit, del se në kohën
e Halil Ismail Laçit të Parë, në një konflikt me Korthpulë, me të Gjo’
Dushit, Livadhaxhi, Halili i priu
Pukës dhe Kabashit, Rrape me Rrypë dhe Qerretit që kishin ardhë me falë
Bajramin te Xhamia e Pukës. Halili i Parë, aso kohe ishte afro 40-vjeç; kështu
ngjarja i përket kohës së viteve 1780. Atëhere del se xhamia ishte ndërtuar më
herët.
Me krahasimet e burimeve del se Xhamia duhet të jetë ndërtuar
rreth viteve 1750, kur edhe me Agët e Pukës ishin shpërngulë në Gjytet,
Dukagjine, ku kishin forcuar pozitat e tyre. Njëkohësisht, lidhet edhe me një
ndryshim në përbërjen e komunitetit, i cili nga fillimi i shek. XVIII kishte
kaluar i tëri në besimin mysliman.
Përderisa në këtë xhami janë falë edhe besimtarët e fshatrave
përreth : Kabashi, Qerreti, Dedaj, Lejthizë dhe Rrape-Rrypë, të cilët ende nuk
kishin ndërtuar xhamitë e veta, kjo xhami merr rëndësi edhe më të madhe
historike si e para në rrethinë (vis).
Vend i ndërtimit të xhamisë qe caktuar pika më e lartë e
kodrës, nga ana jugore e saj. Ky vend u zgjodh duket nga respekti si objekti
i parë i rëndësishëm i besimit mysliman dhe se prej aty mund të dëgjohej më
mire thirrja ezanit për namaz.
Për këtë rindërtim ka treguar interesim të veçantë prej vitesh
Myftiu i ri Gëzim Q. Kopani i cili ka kryer edhe hipotekimin e truallit prej
dy dm ( dymijë m2) , si edhe të xhamive të tjera të rrethit të Pukës në saj të
përpjekjeve plot përkushtim. Është optimist edhe për këtë rindërtim të kësaj
Xhamie. Iu ka drejtuar Kryesisë së Komunitetit Mysliman Shqiptar dhe shpreson
edhe tek ndonjë donator bamirës, siç i kanë premtuar edhe për xhaminë e
fshatrave Qerret e Fushë-Arës.
Ky material eshte botuar ne gazeten "Republika" te dates 07.04.2012 si dhe ne gazeten "Veterani"
Ky material eshte botuar ne gazeten "Republika" te dates 07.04.2012 si dhe ne gazeten "Veterani"
Shenim:
Ky materjal u
pergatit nga Historiani Prof.Xhemal Meci njeherazi antar i Keshillit te
Myftinise se rrethit Puke si dhe me mbeshtetjen e Myftinise se rrethit
Puke.
Puke 05.04.2012
Saturday, May 19, 2012
Zhvillohet simpoziumi "Miresite e neteve te medha Regaib,Beraet,Miraxh"
Me mbeshtetjen e Komunitetit Mysliman te Shqiperise si dhe te Zyres Keshilluese per ceshtje fetare prane Ambasades Turke-Tirane, Myftinia e rrethit Puke zhvilloj me date 19 maj 2012 ne sallen e leksioneve te pallatit te Kultures Puke simpoziumin me teme: "Miresite e neteve te medha Regaib,Beraet dhe Miraxh".
Simpoziumi u hap nga nxenesit e kursit islame te cilet lexuan pjese nga Kur'ani i madheruar si dhe recituan poezi islame. Me pas antari i Keshillit te Myftinise Puke z.Afrim Laci beri pak pershkrim historik mbi respektimin e neteve te medha nga myslimanet Pukjane.
Simpoziumi vazhdoi me kumtesen e Myftiu te rrethit te Pukes imam Gezim Kopani i cili nder te tjera tha: "Netet e medha Regaib, Beraet dhe Miraxh jane nje mundesi e mire per te gjithe ato qe deshirojne ti afrohen Allahut xh.sh.Po ashtu keto nete jane edhe mundesi e madhe per tu pergatitur per muajin e shejte te Ramazanit."
Me interes u degjua kumtesa e Prof.Xhemal Meci mbi traditen e pukjaneve ne respektimin e neteve te medha.
Aktiviteti u pershendet nga Kancelari i Komunitetit Mysliman te Shqiperise z.Ali Zaimi si dhe nga kryetari i Bashkise Puke z.Beqir Arifaj.
Ne fjalen e tij z.Ali Zaimi nder te tjera tha: "Me te vertet eshte nje miresi e vecante qe Allahu xh.sh i ka dhene myslimaneve me tre nete te medha sic eshte nata e bekuar e Regaibit, Beraetit dhe Miraxhit pasi ato udhezojne myslimanet ne rrugen e Allahut."
Ndersa kryetari i Bashkise se Pukes z.Beqir Arifi nder te tjera tha: " Me kenaqesi pranova ftesen e bere nga Myftinia e rrethit Puke per te marr pjese ne kete simpozium i cili zhvillohet ne kuader te neteve te medha. Kjo kenaqesi shtohet edhe me shume kur shikon vajza dhe djem te ri te cilet rriten nen frymen e fese islame."
Me pas te pranishmit shikuan nje dokumentare islame i cili trajtonte miresit e Allahut dhe shembulli i Profetit Muhammed a.s.
Aktiviteti u mbyll me nje lexim Kur'anor nga imami i Xhamise Tirane njekohesisht profesor ne Universitetin Beder z.Elton Karaj.
Me perfundimin e simpoziumit te pranishmit moren pjese ne koktejen e organizuar me kete rast si dhe u shpernda revista "Drita Islame" revista "Etika" si dhe libri "Personaliteti shembullor".
Shenim: Ky simpozium do transmetohet i zgjeruar ne Puka televizion gjate diteve ne vazhdim.
Simpoziumi u hap nga nxenesit e kursit islame te cilet lexuan pjese nga Kur'ani i madheruar si dhe recituan poezi islame. Me pas antari i Keshillit te Myftinise Puke z.Afrim Laci beri pak pershkrim historik mbi respektimin e neteve te medha nga myslimanet Pukjane.
Simpoziumi vazhdoi me kumtesen e Myftiu te rrethit te Pukes imam Gezim Kopani i cili nder te tjera tha: "Netet e medha Regaib, Beraet dhe Miraxh jane nje mundesi e mire per te gjithe ato qe deshirojne ti afrohen Allahut xh.sh.Po ashtu keto nete jane edhe mundesi e madhe per tu pergatitur per muajin e shejte te Ramazanit."
Me interes u degjua kumtesa e Prof.Xhemal Meci mbi traditen e pukjaneve ne respektimin e neteve te medha.
Aktiviteti u pershendet nga Kancelari i Komunitetit Mysliman te Shqiperise z.Ali Zaimi si dhe nga kryetari i Bashkise Puke z.Beqir Arifaj.
Ne fjalen e tij z.Ali Zaimi nder te tjera tha: "Me te vertet eshte nje miresi e vecante qe Allahu xh.sh i ka dhene myslimaneve me tre nete te medha sic eshte nata e bekuar e Regaibit, Beraetit dhe Miraxhit pasi ato udhezojne myslimanet ne rrugen e Allahut."
Ndersa kryetari i Bashkise se Pukes z.Beqir Arifi nder te tjera tha: " Me kenaqesi pranova ftesen e bere nga Myftinia e rrethit Puke per te marr pjese ne kete simpozium i cili zhvillohet ne kuader te neteve te medha. Kjo kenaqesi shtohet edhe me shume kur shikon vajza dhe djem te ri te cilet rriten nen frymen e fese islame."
Me pas te pranishmit shikuan nje dokumentare islame i cili trajtonte miresit e Allahut dhe shembulli i Profetit Muhammed a.s.
Aktiviteti u mbyll me nje lexim Kur'anor nga imami i Xhamise Tirane njekohesisht profesor ne Universitetin Beder z.Elton Karaj.
Me perfundimin e simpoziumit te pranishmit moren pjese ne koktejen e organizuar me kete rast si dhe u shpernda revista "Drita Islame" revista "Etika" si dhe libri "Personaliteti shembullor".
Shenim: Ky simpozium do transmetohet i zgjeruar ne Puka televizion gjate diteve ne vazhdim.
Fotografi te tjera
Myftinia Puke vizitohet nga Kancelari i KMSH z.Ali Zaimi
Me date 19 maj 2012 Kancelari i Komunitetit Mysliman te Shqiperise z.Ali Zaimi i shoqaruar nga drejtori per Mardhenieve me Publikun dhe Media z.Agron Hoxha, dhe nga imami i xhamise Et-hem Beu njekohesisht profesor ne Universitetin Beder, z. Elton Karaj vizituan Myftinine e rrethit te Pukes.
Mysafiret e ardhur nga Tirane u priten nga Myftiu i rrethit Puke imam Gezim Kopani antari i Keshillit te Myftinise Puke Prof.Xhemal Meci dhe Afrim Laci.
Myftiu i Pukes Gezim Kopani pasi uroj miseardhjen beri nje prezantim te pergjithshem te Myftinise se rrethit Puke dhe te islamit ne kete rreth si dhe prezantimin e disa aktiviteteve qe dote realizohen ne muajit ne vazhdim nga kjo myftini.
Ne fjalen e tij kancelari i Komunitetit Mysliman te Shqiperise z.Ali Zaimi falenderoi Myftinine e rrethit Puke per punen e bere gjete ketyre vitet ne drejtim te islamit duke shprehur besimin se dinamika e aktiviteteve te Myftinise se rrethit Puke do vi ne rritje.
Po ashtu edhe drejtori per Mardhenie me Publikun e Mendian z.Agron Hoxh shprehu vlersime per aktivitet qe ben Myftinia e Pukes duke gjalleruar jeten islame jo vetem ne qytetin e Pukes por edhe me gjere.
Me pas takimi kaloj ne diskutim per disa pika te vecanta ne lidhje me jeten e Myftinise se rrethit Puke.
Mysafiret e ardhur nga Tirane u priten nga Myftiu i rrethit Puke imam Gezim Kopani antari i Keshillit te Myftinise Puke Prof.Xhemal Meci dhe Afrim Laci.
Myftiu i Pukes Gezim Kopani pasi uroj miseardhjen beri nje prezantim te pergjithshem te Myftinise se rrethit Puke dhe te islamit ne kete rreth si dhe prezantimin e disa aktiviteteve qe dote realizohen ne muajit ne vazhdim nga kjo myftini.
Ne fjalen e tij kancelari i Komunitetit Mysliman te Shqiperise z.Ali Zaimi falenderoi Myftinine e rrethit Puke per punen e bere gjete ketyre vitet ne drejtim te islamit duke shprehur besimin se dinamika e aktiviteteve te Myftinise se rrethit Puke do vi ne rritje.
Po ashtu edhe drejtori per Mardhenie me Publikun e Mendian z.Agron Hoxh shprehu vlersime per aktivitet qe ben Myftinia e Pukes duke gjalleruar jeten islame jo vetem ne qytetin e Pukes por edhe me gjere.
Me pas takimi kaloj ne diskutim per disa pika te vecanta ne lidhje me jeten e Myftinise se rrethit Puke.
Thursday, May 17, 2012
Myftiu i Pukes zhvillon takim me Medresistat Pukjan ne Shkoder
Myftiu gjate takimi te zhvilluar tek dy profilet eshte informuar mbi ecurin e ketyre nxenesve te cilet prej kohesh ndjekin mesimet prene Medresese H.Sh.Shamia Shkoder.
Myftiu ka siguruar medresistet se mbeshtetja e Medrese H.Sh.Shamia Shkoder do jete cdo here ju vetem pran jush por edhe mbare studenteve te kesaj Medreseja
Gjithashtu ai ka keshilluar nxenesit per arritje sa me te larta ne lendet shkencore dhe fetare per vitin 2012-2013.
Ne tre vitet e fundit numri i medresistave pukjane ne Shkoder eshte rritur. Per vitin akademik 2011-2012 ne dy profilet e kesaj Medreseja marrin mesim mbi 20 medresista Pukjane.
Pritet qe viti akademik 2012-2013 te kete edhe nje numer edhe me te madh nxenesish pukjane ne kete shkolle.
Wednesday, May 16, 2012
Mejtepet e Myftinise se rrethit Puke dhe kontributi i tyre per mesimin e gjuhes shqipe.
Myftinia e rrethit Puke ne kuader te ketoj viti jubilar te 100 vjetorit te
Pavaresise se shtetit te Shqiperise organizon kete seminar per te nxjerr ne pah
ndihmen qe kan dhene Mejtepet e rrethit Puke per mesimin e gjuhes
shqipe.
Myftinia e rrethit Puke fillesat e saj i ka qe ne kohen pushtimit Osman ne
Shqiperi. Ajo u zyrtarizua nga Komuniteti Mysliman i Shqiperisse ne vitin 1929. Sipas te dhenave Myftiu i pare ka
qene imam Zenel Hoxh Mehaj,me pas
Haxhi H.Elez Hoxha duke vazhduar me
H.Ibrahim Hoxha i cili ka vazhduar detyren e
Myftiut deri ne vitin 2005 ku pas
tij ne vitin 2005 Komuniteti Mysliman i Shqiperise emron Myfti te rrethit Puke
imam Gezim
Kopani.
Ne
shumicen e rasteve Myftinite e Komunitetit Mysliman administronin: Xhamiat, Mejtepet dhe aktivitetet
fetare.
Ne
vitin 1900 e ne vazhdim deri ne
vitet 1945 – 1946 Myftinia e rrethit
Puke sipas Arkivit Shteterore Tirane administronte keto Xhami:
1.Xhamia Koder Hani Puke,
2.Xhamia e fshatit Qerret,
3.Xhamia e fshatit Kabash,
4.Xhamia e fshatit Lajthize,
5.Xhamia e fshatit Rrype,
6.Xhamia e fshatit Micoj,
7.Xhamia e fshatit Kryezi,
8.Xhamia e fshatit Iballe,
9.Xhamia e fshatit Kulumri,
10.Xhamia e fshatit Petkaj,
11.Xhamia e Dukagjinit,
12.Xhamia e Spac,
13.Xhamia e Piste,
14.Xhamia e Kalimashit,
15.Xhamia e Shikaj,
16.Xhamia e Molle
etj.
Pas
vititi 1946 Xhamia e
Petkaj,Dukagjinit,Spacit,Pistes,Shikaj Molle etj kaluan ne administrim te
Myftinise Kukes.
Ne
zonene Myftinise Puke pervec Xhamiave u ndertuan edhe Mejtepet (Mejtep do te
thote shkolle e ciklit te ulet islam) Mejtepet u ndertuan ne:
1.Mejtepi Koder Hani
Puke
2.Mejtepi i fshatit
Kabash
3.Mejtepi i fshatit
Qerret
4.Mejtepi i fshatit
Micoj
5.Mejtepi i fshatit
Kryezi
6.Mejtepi i fshatit
Iballe
7.Mejtepi i fshatit
Kulumri
Po
ashtu ne kohen qe permenden me siper Myftinia e rrethit Puke administronte edhe
keto Mejtepe:
1.Mejtepi tek Xhamia
Dukagjin
2.Mejtepi tek Xhamia
Piste
3.Mejtepi tek Xhamia
Spac
Ne
mejtepet e Pukes mesim jepnin Hoxhallare Pukjan,Shkodran dhe Kosovar.Konretish
permendim:
1.Sadik
Prishtina
2.Zenel Hoxha
3.Shaban Rexha
4.Hoxh Bisha
5.Abdullah Hoxha
6.Qazim Nushi
7.Beqir Laci
Mejtepet ishin zakonisht 3 vjecare dhe mesimet zhvilloheshin gjate kohes
se veres. Mejtepet e Myftinise se rrethit Puke zhilloheshin keto lende: 1.ilmihal (lende islame per mesimin e
riteve islame)2.Mesim Kur’ani
(Lutjet ne ritet islame) 3. Mesim i gjuhes Shqipe ne shkrim dhe
lexim.
Sipas
arkivit te Myftinise Puke por edhe te dhenave te ardhura nga besimtaret mysliman
ne Mejtepet e Pukes kemi keto te dhena:
1.Mejtepi i
Koder Hanit Puke: 20 djem dhe 4 vajza, mosha:
7-13
2.Mejtepi i
Kabashit: 17 djem dhe 6 vajza,mosha 7-15
3.Mejtepi i
Qerretit: 17 djem dhe 5 vajza, mosha 7-13
4.Mejtepi i
Iballes: 12 djem dhe 2 vajza, mosha 8-14
5.Mejtepi i
Kryeziut: 12 djem dhe 3 vajza, mosha 7-13
6.Mejtepi i
Micojt: 18 meshkuj dhe 4 femra 7-14 dhe 20.
7.Mejtepi i
Kulumrise: 8 djem dhe 0 vajza mosah 7-13.
Ndryshe nga zakoni feja Islame i trajtonte burrat dhe grate ne menyre te
barabarte dhe kete e veme re ne prezencen e vajzave ne mesimet qe zhvilloheshin
ne Mejtepet e Pukes.
Pervec lendeve qe mesoheshin ne keto Mejtepe kemi
edhe disa grupe te vecanta per moshat e medha.Keto grupe ndaheshin ne dy grupe
a)Grupi i burrave dhe b) grupi i
grave.
Grupi i burrave mesonte kenge islame qe quhen
“ilahi” po ashtu edhe “salavate dhe
tekbire”. Kete kenge perdoreshin gjate muajit te “Mevludit”(ditelindja e Profetit Muhammed
a.s. myslimanet ne kete muaj perkujtojne thenjet dhe veprat e Muhammedit a.s.),
muajit Ramazan dhe ne festen e Bajramit te madhe dhe te Kurban Bajramit. Keto
kenge ose thene ndryshe ilahi ne disa raste shoqeroheshin me daulle.Ne disa te
dhena gojore del se edhe vallia e Kabashit u krijua nga burrat e fshatit qe
festonin festen e Bajramit. Vallia e Kabashit ne menyre te organizuar per here
te pare u luajtu nga burrat e Xhamise se fshatit Kabash. Kjo valle edhe sot
vazhdon te luhet me rastin e festes se Bajramit te madh dhe te kuban
Bajramit.Grupi i grave mesonin mbi ritet e morteve dhe te martesave. Grate
mesoheshin nga bashkeshortia e Hoxhes se fshatit.
Mejtepet pervec aspektit mesimor islam dhe te gjuhes shqipe luajten nje
rol te rendesishem edhe per takime te vecanta ku permendim: Mejtepet nga Hoxha
per pajtimin e familjeve qe ishin ne hasmeri.Mejtepi ndihmohte familjet qe
kishin veshtirsi ekonomike duke i ndihmuar nga ana financioare por edhe duke i
arsimuar ato.Ne disa raste Mejtpet e Myftinise Puke kan luajtur edhe rolin e
strehimit te luftetareve Pukjane ne mbrotje te atedheut ku kemi pas raste qe
Hoxha ka marr pjese edhe vete ne lufte sebashku me Pukjanet e
tjere.
Mejtepet e Myftinise Puke gjate vitve 1900 deri ne vitin 1937 luajten nje rol te rendesishem per
arsimimin e Pukjaneve. Myftinia e rrethit Puke ishte nder te pakta Myftini te
Komunitetit Mysliman te Shqiperise qe
hapi dyert mejehere per mesimin e gjuhes Shqipe.
Rast
te till kemi Mejtepin e Kabashit ku nepermjet Sadik Hoxhes nxenesit mesun shkrim e
kendim.Ky mejtp luajti rol te vecante edhe per pergatitjen e imameve te ri Pukjan.
Nga Mejtepi i Koder
Hanit dhe Mejtepi i Kabashit dolen
keto Hoxhallare:
1.Zenel Hoxha
2.Shaban Rexha
3.Asllan Hoxha
5.Beqir Laci
Me
nje vendim te vencant Myftinia e rrethit Puke
lejoi imamet e Pukes per mesimin e gjuhes Shqipe. Mejtepi qe hapi dyer i
pari ishte: Mejtepi i
Kabashit,Qerretit etj.
Mejtepi i Qerretit u kthye totalisht ne sherbim te
arsimit te gjuhes Shqipe dhe te lendeve te tjera shkencore sebashku me lendet
islame.
Hoxha
me kontribut te madh ishte imama Qazim
Nushi i cili kishte ardhur nga Kosova. Imam Qazim Nushi sherbeu per 33 vjet si
Hoxha i fshatit Qerret si dhe mesues ne Mejtepin e Qerretit.
Mejtepi i Qerretit
sherbeu si shkolla e pare e shtetit ne kete fshat dhe vazhdoi keshtu per mbi 5
vjet.
Kontribut te vecante i adhur nga Mejtepet
e Myftinise Puke qe Mejtepi i Xhamise
Micoj me ne krye me Shaban Rexhen.
Imam Shaban Rexha duke shikuar
nevojen e banorve pervec mesimeve islame kerkoj te hapet shkolla e shtetit ne
kete fshat.
Me 21 janar 1976 imam Shaban Rexha i dergon nje
shkrese zyrtare Kryemesuesit te rrethit Puke,Ministrit te Arsimit Hil Mosi ku
shkruan:
“Une i nenshkruemi Shaban Rexha, lindun ne katundin
Lajthize te qendres se qytetit Puke me 09.11.1901, deklaroj si vijon:
Ne
marreveshje me pleqesine e katundit Micoj u vendos me hape shkollen, me zhvillue
mesime fetare dhe ne mesimin e gjuhes shqipe vullnetarisht.Mesimet vullnetare i
kam pas fillue ne frue (shkurt) te vjetit 1924.
Me ane ten je lutje qe i drejtove
ish-inspektorise se Arsimit Shkoder me 30 gusht 1925. Inspektoria mbasi e pati
percjelle lutjen time ne favor te punes qe pata vazhdue, lutja kje pranue dhe u
emnova mesuez zyrtarisht tue fillue na 1 nendori 1925.”
Pas
kesaj Ministri i Arsmit te Shqiperise Hil Mosi e miraton kerkesen per te
hapur Shkollen Micoj dhe duke e emruar mesues imam Shaban
Rexhen.
Fillimisht mesimi per disa kohe u zhvilluan ne Mejtepin e fshatit
Micoj.
Duke
shpresuar qe kjo kumtes tju kete sjell informacione te dobishme dhe duke ju
falenderuar per degjimin tuaj, ju uroj gjithe te mirat!
Pergatiten:
Myftiu i Pukes:
Gezim Kopani
Antari i Keshillit
te Myftinise se rrethit Puke
Ylli
Hadroj
_______
Shenim: Burimet e kesaj kumtese u
morren nga: Myftiu i Pukes Gezim Kopani, Antari i Keshillit te
Myftinise Puke Prof.Xhemal Meci,Antare te tjere te Keshillit te
Myftinise se rrethit Puke, Idriz Ahmeti.
Kjo kumtes ehte mbajtur ne
seminarin me teme: "Kontributi i Hoxhallareve Pukjan per Liri e
Pavaresi" Puke me 25 nentor 2012
Subscribe to:
Posts (Atom)